Kawał literata ; Zadora
Na podstawie losów Jacka Zadorskiego autor przedstawia mentalność szlachty polskiej końca XVIII w., a zwłaszcza jej stosunek do chłopów. Tytułowy bohater musi ukrywać swoje chłopskie pochodzenie, ponieważ żyje w świecie szlachty i magnaterii. Ujawnienie prawdziwych korzeni mogłoby go narazić na społeczne wykluczenie, a nawet na utratę wolności. W "Kawale literata" można nauczyć się wiele o dyskusjach
naukowych i literackich na dworze królewskim Stanisława Augusta i o Bibliotece Załuskich, o zepsuciu obyczajowym wśród arystokratów i o atmosferze życia miejskiego w stolicy, o pracach przygotowawczych do Konstytucji 3 maja i do równouprawnienia mieszczan ze szlachtą. O wiele bardziej jednak zastanawia nas droga życiowa sprytnego nieuka, który kłamstwem i oszustwem doszedł do tytułu hrabiowskiego, poważania i majątku i który przez małżeństwo wszedł do domu, z którego parę lat wcześniej wygnano go wywożąc na chłopskiej furze do wożenia gnoju.
Zobacz pełny opisOdpowiedzialność: | Józef Ignacy Kraszewski ; [przygot. do dr. Ewa Dumałowa ; posłowiem i przypisami opatrzył Stanisław Stupkiewicz]. |
Seria: | Dzieła : powieści historyczne : czasy Stanisława Augusta / Józef Ignacy Kraszewski |
Hasła: | Literatura polska - 19 w. Powieść historyczna |
Adres wydawniczy: | Warszawa : Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1969. |
Opis fizyczny: | 334, [5] s., [9] k. tabl. : il. ; 23 cm. |
Twórcy: | Dumałowa, Ewa. Oprac. Krzyżanowski, Julian. (1892-1976). Red. Stupkiewicz, Stanisław. (1910-2004). Posł. |
Powiązane zestawienia: | |
Skocz do: | Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki |
Dodaj recenzje, komentarz | |
Inne pozycje z serii |
Pozycja została zakupiona.
Dodaj komentarz do pozycji:
Serie (cykl) Dzieła / Józef Ignacy Kraszewski można czytać w dowolnym porządku:
Barani Kożuszek : opowiadanie historyczne z końca XVIII w.Tematem utworu są losy autentycznego warszawskiego żebraka, zwanego Barani Kożuszek, choć postać literacka ta niewiele ma wspólnego z rzeczywistą. Kreśląc historię życia Baraniego Kożuszka, pisarz przedstawił równocześnie obraz Polski latach 1790-94 ukazując charakterystyczne postacie warszawskie z końca XVIII wieku na tle [...] |
Bracia rywale : obrazy społeczeństwa wiejskiego z XVIII wiekuAkcja powieści toczy się w XVIII wieku, za czasów Augusta III.Piękna i bystra Konstancja Rewnowska rozkochuje w sobie dwóch braci: Wacka i o rok młodszego Wicka. Świadoma ich rywalizacji o jej względy postanawia, że żadnemu z nich nie odda ręki. Ale co innego plany, a co innego życie... |
Cet czy licho : powieść historyczna z końca wieku XVIINa szerokim tle historyczno-obyczajowym umieścił autor anegdotę o rywalizacji dwóch braci o piękną kasztelankę i o "dekrecie" królewskim, który to współzawodnictwo miał rozstrzygnąć. W ten sposób wątek historyczny został organicznie związany z wątkiem anegdotycznym, miłosnym. Ten ostatni oparty jest na częstym w twórczości [...] |
Dola i niedola : powieść z ostatnich lat XVIII wiekuHistoria kariery życiowej ubogiego, lecz ambitnego szlachcica z Podlasia. Utrata znaczenia sprawia, że bohater zaczyna krytycznie oceniać swoje postępowanie i zmienia tryb życia. |
Dziecię starego miasta : obrazek narysowany z natury"Dziecię Starego Miasta" ukazuje wypadki przedpowstaniowe w Warszawie w 1861 r. W powieści kreuje pisarz na bohatera literackiego syna owocarki ze Starego Miasta, a bohaterem zbiorowym czyni lud warszawski, którego patriotyzm i poczucie sprawiedliwości społecznej wywodzą się z tradycji Kościuszkowskich. |
Ewunia : opowiadanie z końca XVIII wieku ; Pomywaczka : obrazek z końca XVIII wiekuKsiążka zawiera dwa opowiadania. Główną bohaterką pierwszego opowiadania jest Ewunia podczaszanka, panna do wzięcia - młoda, piękna i bogata. I jak to w romansach bywa - ojciec szuka dla swej córki dobrego kandydata na męża. W drugim poznajemy tajemniczą dziewczynę, podopieczną księcia Józefa Poniatowskiego. |
Hołota : powieść współczesna. T. I-IIZ wysokości pałacu państwa Manczyńskich hołotą jest rodzina starego sługi, plenipotenta nieboszczki podkomorzyny- Jakuba Zarzeckiego. Hołota mieszka w ruderze za płotem ogrodu pałacowego w skrajnej biedzie. Podkomorzyna Manczyńska nie zdążyła bowiem przed śmiercią zabezpieczyć losu swemu plenipotentowi. Zdążyła natomiast [...] |
Hrabina CoselAkcja powieści rozgrywa się w Saksonii na początku XVIII w. Autor opisuje dzieje tragicznej miłości Anny Hoym - hrabiny Cosel do króla Augusta II Mocnego z saskiej dynastii Wettinów. Nie będę streszczać powieści, w recenzji pragnę skupić się na podstawowej problematyce, którą autor porusza.Powieść ta jest przede wszystkim bogatym [...] |
Jak się pan Paweł żenił i jak się ożenił ; Klin klinemHistoria życia pana Pawła, zatwardziałego kawalera, opowiedziana z dużym poczuciem humoru, obfituje w szereg niespodzianek i zabawnych komplikacji. Umiejscowiona w środowisku średnio zamożnej szlachty, a więc w środowisku najlepiej autorowi znanym, daje mu okazję do wielu trafnych obserwacji o charakterze obyczajowym. "Klin klinem" to [...] |
Kamienica w Długim Rynku : powieśćPoprzez dzieje pięknej, stylowej, zabytkowej kamienicy w Gdańsku ukazana historia kilku pokoleń obywateli tego miasta - jako prolog powieści, która rozgrywa się w drugiej połowie XIX wieku i przyciąga uwagę czytelnika sensacyjną fabułą poszukiwania rodowego skarbu. W tle prozaicznych, choć interesująco ukazanych sposobów tworzenia [...] |
Kawał literata ; ZadoraNa podstawie losów Jacka Zadorskiego autor przedstawia mentalność szlachty polskiej końca XVIII w., a zwłaszcza jej stosunek do chłopów. Tytułowy bohater musi ukrywać swoje chłopskie pochodzenie, ponieważ żyje w świecie szlachty i magnaterii. Ujawnienie prawdziwych korzeni mogłoby go narazić na społeczne wykluczenie, a nawet na [...] |
Klasztor : opowiadanieSmutna powieść z czasów stanisławowskich. Historia upadku człowieka, który z pana pełną gębą stał się żebrakiem. Przejmująca opowieść o tym, że niezbadane są wyroki boskie; nigdy nie wiadomo, kiedy los obróci się przeciwko temu, który z niego drwi. Jednocześnie też autor wyróżnia tu pokorę, wytrwałość i szczerość; [...] |
Lalki : sceny przedślubneHrabia Filip Zebrzydowski czując zbliżającą się śmierć, pragnie doprowadzić do skutku planowany od dawna związek swojego bratanka Romana z baronówną Lolą Wilmshofen. Stary hrabia nie ma jednak łatwego zadania, bo młodzi ludzie których chce skojarzyć, to właściwie... lalki wykrojone według wzorowych modeli, lalki piękne, [...] |
Latarnia czarnoksięska : obrazy naszych czasów. Seria 1Latarnia czarnoksięska - wydana w latach 1843-1844 powieść społeczno-obyczajowa Józefa Ignacego Kraszewskiego, napisana w tzw. wołyńskim okresie jego życia. Powieść jest dwuczęściowa i zawiera Serię pierwszą, której akcja toczy się na Wołyniu oraz Serię drugą, której akcja toczy się w Warszawie. Bohaterem obydwu części jest [...] |
LublanaLakoniczną acz bardzo trafną charakterystykę "Lublany" zawarł Wincenty Danek w stwierdzeniu: "Jest to odbitka z kliszy "Starej baśni", ale należałby się tej powieści raczej tytuł jej poprzedniczki, bo została napisana niemal całkowicie w konwencji baśniowej i przypomina klechdę ludową czy bylinne opowiadanie". Na całość powieści [...] |
Ładny chłopiecHistoria kariery i upadku pięknego młodzieńca, Bolesława Tanczyńskiego, który w Warszawie lat siedemdziesiątych XIX wieku dąży do osiągnięcia sukcesów towarzyskich i finansowych, mając jako jedyny kapitał urodę, spryt i tupet. Piękny i próżny syn ekonoma wykorzystuje powszechny snobizm i podaje się za hrabiego Tęczyńskiego. [...] |
Macocha : powieść z XVIII wiekuCzasy panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego. W odludnym, starym zamczysku położonym w odciętym od świata rejonie Wołynia mieszka zamożny pan Salomon Dobek. O nim i jego przodkach miejscowi opowiadają tajemnicze i przerażające legendy. Szczególnie straszne tajemnice mają kryć lochy zamczyska. Na dynamicznie prowadzonej [...] |
Męczennicy. Cz. 1, Na wysokościach : obrazy życia współczesnegoPowieść J.I.Kraszewskiego "Męczennicy" składa się z dwóch części. Pierwsza nosi tytuł "Na wysokościach", druga "Marynka". Są to dwie odrębne powieści związane tylko wspólnym tytułem. W pierwszej - poznajemy tragiczną historię młodego nauczyciela warszawskiego, który jest "męczennikiem" wiernej, samotnej i nieszczęśliwej [...] |
Na cmentarzu - na wulkanie : powieść współczesnaNa słynnym pizańskim cmentarzu Campo Santo i podczas wycieczki na Wezuwiusz przypadek łączy ze sobą grupkę osób, które postanawiają przedstawić koleje swego życia z bezwzględną szczerością. Snuje się więc opowieść o losach ludzi różnych narodowości, zainteresowań i poglądów. Szczególnie bogato jest tu reprezentowany świat [...] |
Na królewskim dworze : czasy Władysława IVRzeczpospolita Obojga Narodów w ostatnich latach panowania króla Władysława IV Wazy. Są to również ostatnie lata blasku, chwały i świetności Państwa Polskiego. Już wkrótce rozpęta się kozacka zawierucha, a wojny szwedzkie, moskiewskie, kozackie i tureckie przypieczętują polityczny upadek państwa.Władysław IV podejmuje próbę [...] |
Pan major ; Na wschodzie"Pan major" - jest to historia zalotów podstarzałego majora do młodziutkiej siostrzenicy pułkowego kolegi ogarniętego manią antykwarską. Zabawno-sentymentalna fabuła, rzucona na tło XIX-wiecznego Krakowa, charakterystyczne typy, aura starych uliczek i mrocznych kamienic tworzą z "Pana majora" książkę pełną swoistego wdzięku. [...] |
Papiery po Glince : opowiadanie z życia Radziwiłła "Panie Kochanku"Obrosła legendą, znana z wielu anegdot przekazanych przez narodową tradycję i z utworów literackich postać księcia Karola Radziwiłła "Panie Kochanku" stała się również przedmiotem zainteresowania Kraszewskiego. Tego przedstawiciela najpotężniejszej rodziny magnackiej w dawnej Polsce uczynił bohaterem kilku swoich powieści, m.in. [...] |
Powrót do gniazda : powieść z podań XVI w.Tekst oparto na pierwodruku z 1874 r.Akcja tej powieści rozgrywa się w połowie XVI w. Jest to okres, kiedy w Niemczech rozwija się nowy prąd społeczno-religijny, zwany reformacją. Nowe idee rozprzestrzeniają się następnie w całej Europie, w tym także na ziemiach polskich.Na początku utworu czytelnik poznaje głównego bohatera, którym [...] |
Przed burzą : sceny z roku 1830"Przed burzą" - powieść ukazująca obraz Warszawy w okresie bezpośrednio poprzedzającym wybuch powstania listopadowego. Z jednej strony terror zaborcy, z drugiej zróżnicowane postawy Polaków. Od lojalistycznie nastawionych warstw wyższych, poprzez opozycyjną w zasadzie szlachecką prowincję i mieszczaństwo żywiące naiwną nadzieję na [...] |
Skrypt FlemingaAkcja utworu rozgrywa się w latach 1718-1724. Są to czasy panowania saskiego monarchy Augusta II Mocnego z dynastii Wettynów, dziedzicznego władcy Saksonii i elekcyjnego króla Rzeczpospolitej. Jednym z warunków porozumień kończących tzw. "konfederację tarnogrodzką" z 1716 r. jest oddanie komendy polskich wojsk cudzoziemskiego autoramentu [...] |
Starosta warszawski : obrazy historyczne z XVIII wiekuLosy Bruhla są nicią przewodnią, łączącą ze sobą różne wydarzenia opisane w powieści. Losy te w powieści ograniczyły się głównie od lat 1760-1764, a ich momenty najważniejsze to małżeństwo, próba usunięcia z sejmu, pozbawienie godności i stanowisk w czasie bezkrólewia, wreszcie przywrócenie tych godności przez Stanisława [...] |
Starosta warszawski : obrazy historyczne z XVIII wiekuLosy Bruhla są nicią przewodnią, łączącą ze sobą różne wydarzenia opisane w powieści. Losy te w powieści ograniczyły się głównie od lat 1760-1764, a ich momenty najważniejsze to małżeństwo, próba usunięcia z sejmu, pozbawienie godności i stanowisk w czasie bezkrólewia, wreszcie przywrócenie tych godności przez Stanisława [...] |
Sto diabłów : mozaika z czasów Czteroletniego SejmuSto diabłów to powieść o czasach stanisławowskich. Mimo iż jest to powieść historyczna informacji konkretnych i dokładnych nie ma tu zbyt wiele. Autor opisuje osiemnastowieczną Warszawę, zwyczaje jej mieszkańców, obyczajowość ale nie to jest najważniejsze. Czytelnik znajdzie w tej powieści romans, przygodę, intrygi, pojedynki i [...] |
Syn marnotrawny : opowiadanie z końca XVIII wiekuPrzygody panicza hulaki i marnotrawcy, sprawy marnotrawstwa, wydziedziczenia syna przez bogatego ojca, poprawy syna i powrotu jego do rodzinnego domu oraz związane z tym rozmaite przygody miłosne są zagadnieniami obyczajowymi właściwymi wszystkim czasom, od starożytności do dni dzisiejszych. Kraszewski swego wojewodzica Wicka umieścił w [...] |
SzalonaSzalona jest jedną z najwybitniejszych dzieł stworzonych przez Kraszewskiego. Tytułowa bohaterka jest młodą, wyemancypowaną kobietą XIX stulecia. Szokuje krótko obciętymi włosami, studiami na uniwersytecie, inteligencją i ciętym językiem. Ponadto przyciąga mężczyzn swoją nietypową urodą. Odważnie łamie typowe reguły zachowań [...] |
Śniehotowie : legenda z XVIII wieku, spisana z opowiadaniaAkcja tej powieści Józefa Ignacego Kraszewskiego rozgrywa się na Polesiu w II połowie XVIII wieku.Właścicielem majątku w Rozwadowie jest pan Jan Śniehota. To człek ponury, wybuchowy, czasami okrutny. Nie cieszy się poważaniem sąsiadów i mieszkańców najbliższej okolicy. Ludzie stronią od niego i boją się go. Krążą na jego temat [...] |
Z siedmioletniej wojny : opowiadania historyczneKraszewski po mistrzowsku przedstawił w powieści zakamarki życia dworskiego, ową atmosferę intryg, ambicji i zawiści, obyczaj, moralność i życie światowe sfer rządzących. Autor ukazał kryzys państwa, konsekwencje nie liczącej się z interesem narodu polityki absolutystycznego monarchy i dworskiej kamaryli. Kraszewski zainteresował [...] |
Z siedmioletniej wojny : opowiadania historyczneNa zainteresowanie pisarza wspólną historią Saksonii i Polski wpłynęło niewątpliwie jego osiedlenie się i długotwrały pobyt w Dreźnie, z możliwością korzystania z tamtejszych materiałów archiwalnych oraz znajomością z autopsji miejsc związanych z przeszłością. Niezależnie od tego sama epoka XVIII stulecia mogła fascynować [...] |
ŻeligaUtwór opowiada o ciekawych, a nawet niesamowitych losach bohatera o pseudonimie Żeliga, pochodzącego prawdopodobnie z rodu Lubomirskich, postaci historycznie uprawdopodobnionej. Dzieje życia tejże postaci stworzyły J.I. Kraszewskiemu duże możliwości do przedstawienia bogatej panoramy XVIII-wiecznej obyczajowości. |