Miejska i Gminna Biblioteka
Publiczna Głubczyce

Skruszona potęga

Autor: Traciewicz, Kazimierz

Tematem najnowszej powieści Kazimierza Traciewicza jest walka mieszkańców Pomorza z uciskiem krzyżackim w okresie panowania Władysława Jagiełły (1386-1434) oraz jego dwu synów: Władysława Warneńczyka (1434-1444) i Kazimierza Jagiellończyka (1447-1492). Wówczas to, jeszcze w 1397 r., powstał na ziemi chełmińskiej Związek Jaszczurczy (zwany również Towarzystwem Jaszczurczym), skierowany przeciwko krzyżackiej

przemocy i bezprawiu. Towarzystwo Jaszczurcze rychło - zwłaszcza zaś po roku 1410, kiedy nastąpiło znaczne zaostrzenie polityki Zakonu wobec stanów pruskich oraz wzrost ucisku fiskalnego - rozszerzyło swą działalność na inne tereny państwa krzyżackiego, a następnie stało się podwaliną Związku Pruskiego - konfederacji szlachty i miast Pomorza wschodniego, zawiązanej w Kwidzynie w 1440 r. Wobec nasilających się gwałtów Zakonu Związek Pruski w dniu 4 lutego 1454 r. wypowiedział wielkiemu mistrzowi posłuszeństwo i wywołał zbrojne powstanie. W ciągu niespełna miesiąca opanowano wszystkie miasta prócz Malborka, Sztumu i Chojnic i już 20 lutego delegacja stanów pruskich pod wodzą Jana Bażyńskiego złożyła w Krakowie petycję o włączenie ziem pomorskich do Korony. Nie na wiele zdał się opór przywódcy możnowładców, kardynała i biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego - 6 marca 1454 r. król Kazimierz Jagiellończyk ogłosił inkorporację Prus. Stało się to przyczyną długotrwałej wojny z Zakonem, toczonej ze zmiennym powodzeniem przez króla, szlachtę i miasta pruskie przez trzynaście lat (1454-1466) i zakończonej pokojem toruńskim, na mocy którego ziemie chełmińska, pomorska i michałowska, zwane odtąd Prusami Królewskimi, oraz dominium biskupów warmińskich z Lidzbarkiem i Olsztynem weszły w skład Królestwa Polskiego. Wielki mistrz krzyżacki zachował jeszcze północno-wschodnią część Prus - ale już jako lennik króla polskiego.

Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):

(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)