Listopad
Powieść z lat konfederacji radomskiej i barskiej, wydana w Petersburgu w latach 1845-46. Zamierzeniem autora było przeciwstawienie dwu środowisk społeczno-kulturalnych - szlachty ziemiańskiej, żyjącej wg dawnego obyczaju, i scudzoziemczałych wielkomiejskich kół dworsko-arystokratycznych. Stąd paralelizm jako zasada kompozycji i wprowadzenie dwóch równorzędnych bohaterów, braci Strawińskich, którzy rozdzieleni w wyniku rozwodu
rodziców - otrzymali krańcowo odmienne wychowanie i odmiennie przeżyli pierwszą młodość: Ludwik, absolwent korpusu kadetów w Luneville, ulubieniec europejskich salonów, pnie się po stopniach kariery jako zaufany szef gabinetu królewskiego; Michał, edukowany w konwikcie zakonnym i powiatowej palestrze, dorabia się, pod surowym okiem ojca, pozycji i majątku jako jurysta. W części l, rozgrywającej się na prowincji litewskiej, osią akcji są sprawy prywatne: dramat wzajemnej miłości narzeczonej Michała, piękneji cnotliwej Zosi Kunickiej, i Ludwika, szlachetnego, ale przesiąkłego amoralizmem swojej sfery, zakończony uwięzieniem Zosi w stolicy w celu poślubienia wybrańca serca. W części 2 ciężar zainteresowania przenosi się na sprawy publiczne: akcja skupia się wokół nieudanego porwania króla przez barzan w listopadzie 1771. Tragiczny zbieg okoliczności doprowadza do pochwycenia Michała, uczestnika zamachu (historyczny Strawiński nosił inne imię i zdołał ujść pogoni), przez Ludwika, przybyłego na ratunek Stanisława Augusta; kiedy Michał zostaje stracony mimo rozpaczliwych wysiłków brata, doprowadzających do zerwania z królewskim protektorem, Ludwik, nie mogąc znieść hańby mimowolnego bratobójstwa, odbiera sobie życie.
Zobacz pełny opisOdpowiedzialność: | Henryk Rzewuski ; wstęp i opracowanie Janusz Tazbir. |
Seria: | Biblioteka Polska |
Hasła: | Konfederacja barska (1768-1772) Konfederacja radomska (1767) Arystokracja Przekonania Relacje międzyludzkie Polska Powieść historyczna Literatura polska |
Adres wydawniczy: | Kraków : Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, copyright 2000. |
Opis fizyczny: | 593 strony ; 21 cm. |
Uwagi: | Pełna nazwa wydawcy w copyright. Na podstawie edycji Biblioteki Narodowej, seria I, nr 36, 1936. Bibliografia. |
Forma gatunek: | Książki. Proza. |
Powstanie dzieła: | d1845-1846 r. |
Twórcy: | Tazbir, Janusz. (1927-2016). Przedmowa |
Skocz do: | Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki |
Dodaj recenzje, komentarz |
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)